Trí tuệ nhân tạo (AI) đã tạo ra bước tiến vượt trội trong phát triển các phương thức kinh doanh. AI – cũng là giải pháp cho quy trình quản lý và lập kế hoạch trong marketing, bán hàng và quản lý khi doanh nghiệp hướng đến chuyển đổi thành doanh nghiệp thuật toán toàn diện.
1. AI VÀ CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP LẦN THỨ TƯ
Nếu dữ liệu lớn (big data) là nhiên liệu mới thì phân tích là động cơ khí đốt
(Gartner 2015).
Dữ liệu chỉ có lợi cho doanh nghiệp nếu nó được sử dụng và vốn hóa. Việc phân tích dữ liệu và AI cho phép doanh nghiệp sử dụng dữ liệu một cách thông minh và tự động hóa mọi hoạt động liên quan, tối ưu hóa các chức năng và quy trình để gia tăng lợi thế về hiệu quả hoạt động và sức mạnh cạnh tranh.
AI không phải là một cuộc cách mạng công nghiệp khác. Đó là một bước tiến mới của vũ trụ. Lần cuối cùng chúng ta đã có một bước tiến quan trọng như vậy là vào 3,5 tỷ năm trước với khởi nguồn của sự sống trên trái đất.
Trong những năm gần đây, AI đã thúc đẩy sự phát triển nhảy vọt của các phương thức kinh doanh. Trong khi tối ưu hóa và tự động hóa quy trình sản xuất và hậu cần là trọng tâm của Công nghiệp 4.0 thì AI ngày càng mở rộng phạm vi ảnh hưởng khi xâm nhập vào các quy trình quản lý và lập kế hoạch trong marketing và bán hàng, từ đó tạo tiền đề để công ty hướng đến ứng dụng dữ liệu và tự động hóa (doanh nghiệp thuật toán).
Doanh nghiệp thuật toán (algorithmic enterprise) là một tổ chức từng bước công nghiệp hóa việc sử dụng dữ liệu và các thuật toán phức tạp, giống như sử dụng trong các mô hình AI để thúc đẩy năng lực cạnh tranh bằng cách cải thiện các quyết định kinh doanh, phát triển sản phẩm và dịch vụ mới, cũng như tự động hóa các quy trình
AI giống như một câu thần chú để tạo nên mô hình kinh doanh đột phá và gia nhập các thị trường quan trọng mới nổi. Các ứng dụng thực tế ở nhiều ngành khác nhau chính là bằng chứng cho tiềm năng đổi mới của công nghệ chủ chốt của thế kỷ 21 này.
Đây là khẳng định chung của những người chịu trách nhiệm ra quyết định ở mọi quốc gia cũng như mọi ngành công nghiệp. Tuy nhiên, vẫn chưa có một quy trình và đánh giá tổng thể để tận dụng hết mọi tiềm năng giả định.
Tương tự, xã hội của chúng ta có tiềm năng thay đổi và tái thiết kế rất lớn. Cựu Tổng thống Mỹ Obama, trong bài phát biểu về dữ liệu lớn, đã tuyên bố đào tạo khoa học dữ liệu là ưu tiên hàng đầu của hệ thống giáo dục Hoa Kỳ. Ngay cả ở Đức cũng nghiên cứu đầu tiên về khoa học dữ liệu với mục đích – chất lượng giáo dục cho tài năng trẻ. Mặc dù vậy, “Cuộc chiến về tài năng” vẫn còn rất căng thẳng khi nguồn lực khan hiếm và nhu cầu dài hạn là rất lớn.
Hơn nữa, dữ liệu số và thuật toán tạo điều kiện cho các quy trình và mô hình kinh doanh hoàn toàn mới. Nhiều phương pháp khác nhau đã được áp dụng, từ phân tích thực hành đơn giản với dữ liệu nhỏ cho đến phân tích nâng cao với dữ liệu lớn như AI.
Hiện nay, nhiều chuyên gia đã định nghĩa và đưa ra những thích liên quan đến AI. Tương tự, cũng có rất nhiều ấn phẩm và tranh luận khoa học về AI trong cộng đồng. Điều còn thiếu là thu hẹp khoảng cách giữa công nghệ AI và ứng dụng thực tế với bối cảnh kinh doanh nhằm hướng tới gia tăng giá trị. IBM hiện đang nỗ lực tiếp cận các công ty với Watson (sản phẩm AI trong kinh doanh), nhưng ở mức độ hiện tại, câu hỏi về tiềm năng kinh doanh vẫn còn bỏ ngỏ.
Sau những bước tiến vượt bậc về công nghệ của Internet, điện thoại di động và Internet vạn vật (Internet of Things – lol) thì dữ liệu lớn và AI hiện đang từng bước trở thành bước tiến vì đã từ trước đến nay. Nếu cuộc cách mạng công nghiệp cho chúng ta xóa bỏ những giới hạn về thể chất thì những đổi mới về công nghệ này cho phép chúng ta xóa bỏ những giới hạn về trí tuệ và sáng tạo. Chúng ta đang ở trong một trong những giai đoạn phấn khích nhất của lịch sử nhân loại, trong đó những đổi mới kỹ thuật số làm thay đổi căn bản nền kinh tế và xã hội.
2. PHÁT TRIỂN AI: SIÊU CẤP, SIÊU CẤP HƠN NỮA
Nếu nhìn vào các bài báo kinh doanh trong 20 năm qua, có thể nhận thấy rằng hằng năm luôn có những bài nói về việc “không ngừng đổi mới” hay “chu kỳ đổi mới và chu kỳ sản phẩm ngắn hơn” (giống như quảng cáo bột giặt với sức tẩy trắng ngày càng mạnh hơn). Do đó, hoàn toàn có thể lý giải được việc một bộ phận công chúng nhất định đã trở nên miễn dịch với chủ đề này. Theo dòng lịch sử, sự xuất hiện nhanh chóng của “siêu đổi mới kỹ thuật số” cho thấy tác động ngày càng rõ rệt, ở cả mức độ và phạm vi (đồng thời tác động lên các công ty, thị trường và xã hội). Điều này trở nên đặc biệt rõ ràng với chủ đề AI.
Một ví dụ phổ biến cho hệ thống AI là AlphaGo. Vào đầu năm 2016, nó đã đánh bại nhà vô địch cờ vây thế giới người Hàn Quốc. Đây là ví dụ ấn tượng về tốc độ phát triển nhanh chóng, đặc biệt là khi chúng ta nhìn vào những phát triển và thành công sau đó trong năm 2017.
Mọi thứ bắt đầu từ năm 1996, khi hệ thống AI “Deep Blue” của IBM đánh bại nhà vô địch thế giới ở bộ môn cờ vua, Kasparow. Đây được xem là một trong những bước đột phá của AI khi nó thúc đẩy sự nhiệt huyết của các chuyên gia về AI trên thế giới. Sau tất cả, hệ thống vẫn còn khá máy móc và trên thực tế cũng không thông minh lắm, tìm ra các mô hình thành công trong hàng ngàn trận cờ vua và sau đó đơn giản là áp dụng chúng trong thời gian nhanh hơn tốc độ của con người. Thay vào đó, các chuyên gia đã thách thức hệ thống AI này đánh bại nhà vô địch thế giới ở trò cờ vây. Điều này sẽ chứng minh được sự thông minh của hệ thống – vì cờ vây phức tạp hơn nhiều so với cờ vua và có độ sáng tạo và trực giác cao hơn.
Các chuyên gia giai đoạn phát triển cho cột mốc mới này trong AI là khoảng 100 năm. Tuy nhiên, ngay từ tháng 3 năm 2016, Công ty DeepMind (hiện là một phần của Google) đã thành công đánh bại nhà vô địch cờ vậy thế giới bằng cách sử dụng AI. Vào đầu năm 2017, công ty đã đưa ra một phiên bản AlphaGo mới với tên Master. Phiên bản này không chỉ đánh bại 60 người chơi giàu kinh nghiệm mà còn vượt qua phiên bản đầu tiên của hệ thống, vốn nhận được đánh giá cao chỉ một năm trước đó. Sau đó, vào tháng 10 năm 2017. Zero phiên bản mới nhất ra đời, không chỉ đánh bại AlphaGo mà còn cả các bản trước đó. Điểm thú vị của Zero là nó xuất hiện với hạ tầng thông tin được cải thiện đáng kể. đồng thời hoàn toàn trái ngược với phiên bản trước. Zero không tích hợp kinh nghiệm thành công từ các trận đấu cũ, thay vào đó hệ thống này có khả năng tự học cách chơi. Hơn nữa, nó cũng bổ sung những bước đi hoàn toàn mới chưa bao giờ thực hiện được trong hàng ngàn năm lịch sử. Chính sự chủ động, ngày càng tự chủ này đã khiến AI ngày càng thu hút được sự chú ý của giới doanh nghiệp. Ở một quốc gia tự nhìn nhận mình là dẫn đầu kỹ thuật số, sự “siêu đổi mới kỹ thuật số” này nên được xem là nguồn cảm hứng cho doanh nghiệp và xã hội và nên được sử dụng, thay vì bị chối bỏ bởi định kiến rằng nó là mối nguy hiểm và là yếu tố gây nguy hại tới thị trường việc làm.
Ví dụ về sự siêu đổi mới kỹ thuật số trên đã minh họa một cách sinh động về xu hướng phi tuyến tính và những phát triển mới mà chúng ta có thể kỳ vọng. Để nhấn mạnh về khả năng phát triển theo cấp số nhân, hãy sử dụng một cách ẩn dụ cờ vua: Hãy nhớ về câu chuyện về gạo nổi tiếng của vua Ấn Độ Sheram (thường được sử dụng để giải thích về việc đánh giá thấp sự phát triển theo cấp số nhân) thì hạt gạo của sự phát triển công nghệ đã tới được ô số số sáu trên bàn cờ.
Cách đây hàng trăm năm, một du khách đã giới thiệu trò chơi cờ vua với một vị vua Ấn Độ giàu có. Nhà vua hài lòng đến mức yêu cầu người lữ hành đề nghị một phần thưởng.
Người lữ khách nói ‘Tất cả những gì tôi yêu cầu là một ít gạo. Chỉ một hạt trên ô vuông đầu tiên của bàn cờ, hai hạt trên ô thứ hai, bốn hạt trên ô thứ ba, v.v., cho tất cả các ô trên bàn cờ ‘.
Nhà vua nghĩ rằng đây chỉ là một yêu cầu khiêm tốn và nhanh chóng chấp thuận.
Tuy nhiên, nhà vua sớm nhận ra rằng không có đủ gạo trong toàn bộ vương quốc của mình, hoặc thậm chí cả thế giới, để đáp ứng phần thưởng đã thỏa thuận.
tham khảo truyện dân gian
3. AI LÀ YẾU TỐ LÀM THAY ĐỔI CUỘC CHƠI
Trong giai đoạn đầu của các cuộc cách mạng công nghiệp, các sáng kiến công nghệ đã thay thế hoặc giải phóng sức mạnh thể chất của con người. Trong kỷ nguyên AI, sức mạnh trí tuệ của chúng ta được mô phỏng, nhân rộng và thậm chí được thay thế một phần bằng số hóa và AI. Điều này dẫn đến những tiêu chuẩn hoàn toàn mới tác động đến mọi mặt của các công ty và toàn nền kinh tế.
Sự phát triển hướng tới doanh nghiệp thuật toán trên tinh thần thiết kế và lập mô hình các quy trình kinh doanh dựa trên dữ liệu và phân tích liên quan trực tiếp đến sự phát triển của Internet. Tuy nhiên, chúng ta sẽ phải dần từ bỏ việc người dùng phải ngồi trước máy tính để truy cập một trang web. Yếu tố “di động” đã thay đổi đáng kể hoạt động kinh doanh trực tuyến. Nhờ sự phát triển của IoT, tất cả các thiết bị đang dần trở nên thông minh và chủ động kết nối với nhau. Giao diện đàm thoại cũng sẽ thay đổi đáng kể kết nối giữa người với máy móc – từ việc sử dụng trình duyệt tìm kiếm bằng chữ đến đối thoại bằng ngôn ngữ tự nhiên với mọi người và mọi vật (Internet vạn vật).
Phạm vi phát triển và khả năng của máy móc đang ngày một mở rộng. Việc thu thập, chuẩn bị và phân tích một lượng lớn dữ liệu sẽ tiêu tốn thời gian và nguồn lực. Công việc này đòi hỏi nguồn nhân lực lớn ở các công ty hiện được tự động Nhờ các thuật toán mới, các quy trình cũ CÓ HA. để nhân viên có nhiều thời gian hơn để thuyết các kết quả phân tích.
Ngoài ra, con người không thể khai thác hết 70 nghìn tỷ điểm dữ liệu có sẵn trên Internet hoặc các kết nối chưa được cấu trúc của các công ty và các chủ thể kinh tế mà không có công cụ phù hợp. Chẳng hạn, AI có thể tự động hóa quá trình thu hút khách hàng và quan sát đối thủ cạnh tranh để nhân viên có thể tập trung vào việc liên hệ với khách hàng mới được xác định và đưa ra các chiến lược cạnh tranh kịp thời.
Các khuyến nghị và quy trình hoạt động tiêu chuẩn dựa trên AI và đánh giá tự động thường được các công ty chú ý đến. Ban đầu chắc chắn chúng ta sẽ có cảm giác kỳ lạ khi làm theo các khuyến nghị hình thành tự động từ thuật toán thay vì dựa trên kết quả xem xét nội bộ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, kết quả cho thấy sự thay đổi này là đáng giá, bởi xã hội ngày nay đang bị xâm chiếm bởi các thuật toán. Các “ông lớn” công nghệ (GAFA = Google, Apple, Facebook, Amazon) chủ yếu dựa vào các thuật toán được phân loại là trí tuệ nhân tạo. Ưu điểm ở đây là những khuyến nghị này không mang tính chủ quan. Đó là những khuyến nghị theo chuyên đề, được đưa ra nhanh chóng sau khi đã cân nhắc tất cả các yếu tố sẵn có.
Thậm chí ngay trong thời kỳ đầu, đã có rất nhiều trường hợp sử dụng AI thành công để tối ưu hóa các quy trình và mô hình kinh doanh. Điểm chung ở đây là sự thay đổi vô cùng lớn và giàu tiềm năng đột phá. Câu “thần chú” từng lan từ nền kinh tế kỹ thuật số rằng “phần mềm xâm chiếm thế giới” giờ đã chuyển thành “AI và thuật toán chiếm lĩnh toàn cầu”.
4. AI CHO THỰC HÀNH KINH DOANH
Tài liệu về chủ đề dữ liệu lớn và AI thường rất tập trung vào kỹ thuật và tin học. Tài liệu này có thể được sử dụng như cầu nối giữa ngôn ngữ kinh doanh trên tinh thần nhìn nhận cả những tiềm năng và hạn chế. Khi đó, các công nghệ và phương pháp có tính kỹ thuật không còn nằm trong một hộp đen bí hiểm. Nội dung giải thích trong các chương tiếp theo là những kiến thức căn bản dễ tiếp cận kể cả với những người không có chuyên môn về tin học.
Hơn thế nữa, nhiều trường hợp thành công thực tế đã xóa bỏ suy nghĩ cho rằng tiềm năng áp dụng dữ liệu lớn, trí tuệ doanh nghiệp và AI thành công trong thực tiễn kinh doanh chỉ là tưởng tượng. Sự liên quan và áp lực phải hành động trong lĩnh vực này là điều thường xuyên được nhắc tới, nhưng vẫn thiếu một hệ quy chiếu có hệ thống, một quy trình cùng ngữ cảnh về kinh doanh thuật toán. Cuốn sách này muốn thu hẹp lộ trình và khoảng cách đó.
Tranh luận về chủ đề này thường tập trung vào từng ngành cụ thể, đặc biệt là ở Đức. Công nghiệp 4.0, robot hóa và IoT là những chủ đề thống trị. Trong khi đó, những vấn đề về chức năng và quy trình trong lĩnh vực marketing, bán hàng và dịch vụ đóng vai trò thứ cấp. Do những chức năng này có vai trò như đòn bẩy để giành được lợi thế cạnh tranh và tăng lợi nhuận, cuốn sách này sẽ đặt trọng tâm vào việc làm nổi bật những khía cạnh này và minh họa tiềm năng nổi bật bằng những phương pháp tốt nhất:
- Làm thế nào để có thể tự động xác định và lập hồ sơ về tiềm năng của khách hàng và thị trường?
- Làm thế nào để có thể tự động đưa ra và kiểm soát các khuyến nghị và định giá sản phẩm?
- Làm thế nào để có thể kiểm soát và kết hợp các quy trình một cách thông minh dựa trên AI?
- Làm thế nào để có thể tự động tạo ra nội dung đúng dịp trên AI?
- Làm thế nào để có thể tối ưu hóa và tự động gia tăng sự thỏa mãn của khách hàng thông qua truyền thông trong dịch vụ và marketing?
- Làm thế nào để việc hỗ trợ tự động hóa có thể giúp hoạt động trao đổi thông tin giữa công ty và khách hàng trở nên hiệu quả và thông minh hơn?
- Làm thế nào để quy trình tối ưu hóa trải nghiệm khách hàng được thực hiện hiệu quả và tự động hóa nhờ thuật toán và AI?
- Vai trò của thuật toán và AI đối với thương mại truyền thống là gì?
- Làm thế nào để có thể tối ưu hóa một cách thông minh các nghiên cứu thị trường hiện đại?
Nhiều ví dụ thực tiễn tốt nhất sẽ trả lời cho những thắc mắc trên và minh chứng cho tiềm năng hiện tại và tương lai của dữ liệu lớn thuật toán và AI
Theo Peter Centsch – AI trong Marketing
