1. Quan điểm về mã nguồn mở và mã nguồn đóng
Các sản phẩm mã nguồn mở thông thường là cung cấp miễn phí cho người dùng. Tuy nhiên, những ứng dụng được cung cấp miễn phí sẽ chỉ có những tính năng căn bản hoặc mang tính mặc định, nếu người dùng muốn nâng cấp hoặc sử dụng các phiên bản chuyên nghiệp hơn thì thông thường phải trả phí. Ví dụ như OpenOffice.org là miễn phí nhưng nếu muốn nâng cấp lên StarOffice thì phải mua.
Phần nâng cấp, cập nhật cho các sản phẩm mã nguồn mở cũng thường là miễn phí cho cộng đồng người sử dụng. Trong khi đó, người sử dụng phải mua các phiên bản nâng cấp của Microsoft, cũng có một số trường hợp được miễn phí (tùy theo sản phẩm cụ thể).
Mã nguồn mở là hoàn toàn miển phí và cho phép bạn tự do nghiên cứu, điều chỉnh và phát triển tiếp. Trong khi Microsoft chỉ cung cấp quyền sử dụng sản phẩm và bạn không được phép chỉnh sửa mã nguồn của sản phẩm.
Tất nhiên, do tính thương mại của sản phẩm mã nguồn đóng nên Microsoft luôn tìm mọi cách để phát triển thêm các tính năng mới của sản phẩm, tổ chức các kênh hỗ trợ cho khách hàng, cải tiến giao diện tạo sự thân thiện cho người dùng. Và cũng nhờ khả năng tài chính mạnh mẽ mà Microsoft có thể tuyển dụng những nhân tài lập trình, phát triển ứng dụng trên những nền tảng vững chắc, liên tục "đánh bóng" giao diện. Trong khi đó, OpenOffice.org là con đẻ của SunMicrosystems và hiện nay chỉ có một số lượng nhân viên lập trình khá giới hạn tiếp tục phát triển ứng dụng này.
Phần mềm mã nguồn mở có xu hướng sử dung chuẩn tài liệu mở (gọi là OpenDocument) và có thể đọc được những file tài liệu của Microsoft Word. Trong phiên bản Office 2007, Microsoft cũng đã dùng chuẩn OpenXML là chuẩn mở và cũng đọc được các tài liệu được soạn thảo bởi OpenOffce.org. Tuy nhiên, một vấn đề cần lưu ý đó là các tài liệu được soạn thảo trên Microsoft Office có thể đọc được trên OpenOffice nhưng sẽ bị thay đổi định dạng và có thể một số chức năng không hoạt động được và ngược lại.
2. Những hệ thống hỗ trợ cho 2 nhóm sản phẩm này
Hầu hết các máy tính đều có thể chạy tốt cả OpenOffice.org và Microsoft Office. Tuy nhiên, OpenOffice.org thông thường chạy chậm hơn một chút và đặc biệt là khi mở những tài liệu phức tạp được tạo ra từ Microsoft Office. Đối với những máy tính có cấu hình cũ, thì OpenOffice.org có khả năng hỗ trợ tốt hơn Microsoft Office. Cấu hình tối thiểu cho Microsoft Office là Pentium 450 MHz with 256 MB of RAM, trong khi OpenOffice chỉ cần chạy trên cấu hình Pentium 166 MHz processor với 128 MB of RAM. Microsoft Office chạy trên Windows 2000, XP. Trong khi OpenOffice có thể chạy trên Windows 98, Linux và cả Solaris. HĐH Linux thì sẽ chạy trên những máy tính cũ tốt hơn là Windows 2000 và XP.
3. Đào tạo và hỗ trợ
Tất cả những người sử dụng Word hoặc Excel đều sẽ dễ dàng chuyển đổi sang Write và Calc vì OpenOffice.org từ phiên bản 2.0 trở đi đã có giao diện rất giống với Microsoft Office 2003. Nhiều người dùng cảm thấy chuyển đổi từ Microsoft Office sang OpenOffice cũng dễ dàng như từ Office 2000 sang Office 2003 vì mọi nguyên lý hoạt động đều khá tương tự.
Tuy vậy, sản phẩm đóng gói của Microsoft vẫn có nhiều đặc tính ưu việt hơn và hoàn thiện hơn. Cụ thể là đem so sánh giữa Thunderbird (công cụ duyệt e-mail), Sunbird (công cụ tạo lịch làm việc) và Outlook ta thấy Microsoft Outlook là một sản phẩm hoàn hảo, ổn định và dễ dàng sử dụng. Trong khi đó Sunbird thì chưa thực sự đạt yêu cầu và không những thế tất cả những sản phẩm về quản lý lịch làm việc dạng Open-source hiện nay trên thị trường đều chưa thể đem so sánh ngang tầm với Outlook về tính đơn giản, tiện dụng, tài liệu hỗ trợ phong phú và khả năng hỗ trợ từ phía cộng đồng và nhà cung cấp.
Nói về khả năng hỗ trợ người dùng, ta cũng có thể thấy đối với sản phẩm Microsoft Office, ta có thể tìm thấy hàng trăm đầu sách tiếng Anh, tiếng Việt và cả sự hỗ trợ chính thức từ Microsoft như các call center, website với đầy đủ các thủ thuật sử dụng và cả một cộng đồng sử dụng to lớn (đơn cử như diễn đàn những người sử dụng excel tại Việt Nam http://www.giaiphapexcel.com/forum, các trung tâm đào tạo cũng có đầy đủ các khóa học và môn học liên quan đến Office ở đủ phiên bản tùy theo nhu cầu thị trường, số lượng có được chứng chỉ của Microsoft trong nước và quốc tế ngày càng gia tăng đáng kể và đã trở thành hành trang xin việc rất hữu dụng . Trong khi đó việc hỗ trợ cho OpenOffice chủ yếu là qua các cộng đồng mã nguồn mở và thông thường là miễn phí, những người tham gia các diễn đàn thảo luận và viết tài liệu hỗ trợ thường là các tình nguyện viên.
4. Vấn đề liên quan đến trao đổi tài liệu giữa các ứng dụng
OpenOffice sử dụng chuẩn OpenDocument và có khả năng đọc được các tài liệu được soạn thảo bởi Microsoft Office. Tuy nhiên về mặt định dạng,, đồ thị và nhiều chức năng sẽ bị thay đổi. Thậm chí một số chức năng của Microsoft Office sẽ không có trên OpenOffice như Pivot Table, macro trong Excel chẳng hạn (chúng ta sẽ nghiên cứu sâu hơn 1 bài khác).
Nhìn chung các tài liệu đơợc soạn thảo từ Microsoft Office 2003, 2007 khi được mở trên OpenOffice.org sẽ bị thay đổi định dạng và bạn sẽ mất rất nhiều thời gian và công sức để định dạng lại đặc biệt là Word, Excel và PowerPoint. Thậm chí một số chức năng sau khi thực hiện trên OpenOffice.org sau đó mở lại trên Microsoft Office không được.
Như vậy bạn sẽ mất rất nhiều thời gian và công sức để chỉnh sửa những tài liệu này khi chuyển đổi giữa 2 ứng dụng. Hãy cân nhắc kỹ trước khi triển khai ứng dụng cho toàn bộ doanh nghiệp của mình. Việc sử dụng OpenOffice.org là hợp lý nếu bạn chỉ nghĩ đến việc không mua giấy phép phần mềm bản quyền và chỉ sử dụng chúng để tạo ra những sản phẩm không dùng để trao đổi với thế giới Microsoft Office.
5. Vấn đề bảo mật của các ứng dụng
Đây là vấn đề luôn gây ra nhiều tranh luận trong cộng đồng CNTT. Tóm lại các sản phẩm Microsoft Office, OpenOffice đều có những khả năng bảo mật nhất định, tùy thuộc vào trình độ và mức độ quan tâm của người sử dụng. Đối với cả 2 nhóm sản phẩm nếu bạn tuân thủ đúng các quy trình bảo mật như thường xuyên cài các bản vá lỗi, cài đặt tường lửa bảo vệ, triển khai các chương trình antivirus, antispyware.. thì sẽ an toàn hơn. Tuy nhiên, vì các sản phẩm Open-source cho phép công khai mã nguồn và cả những nguy cơ bảo mật nên người dùng phải tự tìm cách bảo vệ mình và hacker cũng sẽ tự do khai thác các lỗ hổng này. Trong khi đó Microsoft lại giữ kín mã nguồn và hạn chế tối đa khả năng phát hiện lỗi của hacker.
6. Dự báo trong tương lai
Theo Microsoft, sản phẩm Microsoft Office 2007 sẽ được tiếp tục cải thiện và nâng cấp thành Office 14 (hay Office 2010) sẽ được chính thức phát hành vào đầu năm 2010. Sản phẩm này sẽ không chỉ tiếp tục hoàn thiện về giao diện và tính năng tại Client và điểm quan trọng nhất của Office 14 là khả năng xử lý tài liệu ở bất kỳ nơi nào như web thông qua trình duyệt và điện thoại di động. Điểm mạnh của Microsoft Office trong phiên bản mới sẽ là khả năng tích hợp mạnh mẽ hơn nữa với SharePoint, Exchange Server, Office Communication Server và CRM. OpenOffice thì vẫn đang có thêm các nhà tài trợ (hiện nay chủ yếu là Sun). Trong khi đó Google cũng đang tiếp tục triển khai Google Apps và bắt tay chặt chẽ với OpenOffice.
Thông tin chi tiết về định hướng phát triển của Microsoft Office tôi sẽ đề cập nhiều hơn trong phàn Office 14
Đông Nguyễn
http://myphamoriflame.com/tuyendung/